Gyliano is een jonge mantelzorger: “De zorg voor mijn opa is intensief omdat het zo persoonlijk is: degene die jou vroeger waste, was jij nu”
Hoe maak je ruimte voor je eigen leven als bijna alle aandacht uitgaat naar een familielid? We spraken met Gyliano (26, hij/hem) over zorg dragen, zorgen maken en zorg missen.
“Ik kom uit Curaçao, en in mijn cultuur is het vrij normaal dat je langer dan de gemiddelde Nederlander thuis blijft wonen. Veel gezinnen blijven bij elkaar, dus mijn grootouders wonen bij ons en ik ben met ze opgegroeid. Ongeveer acht jaar geleden merkten we dat mijn opa begon af te takelen: hij vergat weleens iets of snapte niet meer hoe dingen werkten. Hij bleek Alzheimer te hebben en kan inmiddels niet meer zelf eten of douchen. Ook communiceren is lastig. Dementie bij iemand met een biculturele achtergrond kan extra ingewikkeld zijn, omdat mijn opa Papiaments, Nederlands, Engels en Spaans door elkaar gebruikt.
We hebben als gezin gezamenlijk de zorg op ons genomen. Het is intensief, vooral omdat het zo persoonlijk is: je zorgt niet voor zomaar iemand, maar voor mijn opa, die als een tweede vader voor me voelt. Tegelijkertijd is hij niet meer wie hij was, en dat is mentaal en fysiek zwaar. Degene die jou vroeger waste, was jij nu. Gelukkig doen we het samen. We hebben thuis een bord waarop staat wie wanneer werk, school of andere plannen heeft, zodat we weten: wie doucht opa vandaag, wie geeft hem eten? Daardoor houden we nog wat vrijheid.
Ik ben bi en kwam op mijn negentiende uit de kast. Mijn coming-out ging makkelijk, want opa was in dat moment heel lief en begripvol, maar was het daarna ook alweer snel vergeten. Ondertussen dementeert mijn oma ook licht. Dat is confronterend, maar geeft haar ook meer vrijheid: oma droeg altijd jurken en make-up, maar tegenwoordig trekt ze net zo makkelijk opa’s kleding aan.
Mantelzorger zijn heeft me sneller volwassen gemaakt; soms maak ik me zorgen dat mijn ouders of ikzelf later hetzelfde zullen doormaken, maar ik wil me daar niet te veel mee bezighouden – dan hou je geen leven over. Mijn grootste advies is om geen schaamte te voelen en niet bang te zijn om hulp te vragen. Ik ben er trots op dat mijn hele familie het samen doet, als één team.”
