Zo bescherm je jezelf tegen soa’s

Voorkomen is beter dan genezen, dus zetten we op een rijtje wat je  – naast condoomgebruik – zoal kunt doen om jezelf te beschermen tegen soa's.  

prep

Pre-expositie profylaxisis, oftewel PrEP, is de methode waarbij je dagelijks of rondom seks pillen slikt om te voorkomen dat je hiv oploopt. De GGD kampt helaas met volle wachtlijsten, maar inmiddels zijn er steeds meer alternatieven om toch PrEP te krijgen. Denk aan PrEPzorg.nl en onetwodigital.nl. Je kunt er ook bij veel huisartsen voor terecht, zeker binnen de randstad. Goed om te weten: PrEP is óók veilig voor trans personen. “Er doen geruchten de ronde dat PrEP een negatieve invloed op hormoon-medicatie zou hebben. Virusremmers doen niets met je hormonen, er is geen interactie”, aldus Hanna Bos, arts bij Soa Aids Nederland. Op mantotman.nl/prep vind je alle info over prep, inclusief links naar online aanbieders.

Lees ook:

Zó wordt PrEP toegankelijk voor iedereen

doxypep

Een in Nederland omstreden preventiemethode is doxypep: het slikken van het middel Doxycycline binnen 72 uur ná de seks, om te voorkomen dat je chlamydia of syfilis oploopt. In Amerika werkt doxypep ook een beetje tegen gonorroe, maar de varianten die in Europa rondgaan zijn al resistent tegen Doxycycline. In Nederland wordt niet geadviseerd het middel op deze manier te gebruiken, maar sommigen halen pillen uit het buitenland. Een landelijke werkgroep van experts adviseert nadrukkelijk om géén doxypep te gebruiken, zéker niet zonder enige medische begeleiding. “Het voorkomen van soa’s is heel belangrijk, maar het gebruik van een middel als doxypep moet zorgvuldig worden overwogen. Antibiotica zijn waardevol en we moeten resistentie zien te voorkomen”, zegt Hanna Bos, arts bij Soa Aids Nederland. “In sommige gevallen kan een huisarts er toch voor kiezen om Doxycycline voor gebruik als doxypep voor te schrijven.” Meer informatie over doxypep vind je op mantotman.nl/doxypep.

Lees ook:

Doxypep: wondermiddel of gevaar voor de volksgezondheid?

vaccinatie mpox

Mpox (voorheen bekend als ‘apenpokken’ en ‘monkeypox’) wordt overgebracht door intensief huid-op-huid-contact. In principe kan iedereen dus Mpox oplopen. Toch worden de meeste infecties seksueel overgedragen, met name onder mannen die seks hebben met mannen. In 2022 was er een uitbraak die internationaal het nieuws haalde. Mede dankzij een grote vaccinatieronde onder mannen die seks hebben met mannen, en trans personen, werd erger voorkomen. Inmiddels kun je je weer laten vaccineren tegen Mpox, indien je bij de vorige vaccinatieronde in 2022 niet al twee prikken kreeg. Kijk op mantotman.nl/mpoxvaccinatie voor informatie over mpox, en hoe je je kunt laten vaccineren.

Lees ook:

Mpox (apenpokken): de stand van zaken

hpv-vaccinatie

Vrijwel iedereen die seks heeft gehad, heeft ooit een of meer van de acht varianten van HPV gehad. Daar merk je meestal niks van, soms krijg je genitale wratten. Die wratten zijn niet gevaarlijk en gaan uiteindelijk vanzelf weer over. Maar: van sommige soorten HPV kun je anuskanker, peniskanker en baarmoederhalskanker krijgen. Mannen met hiv lopen een iets grotere kans, omdat bij het HPV moeilijker vanzelf uit het lichaam gaat. Ben je jonger dan 18 jaar? Dan kun je je gratis laten vaccineren tegen HPV bij de GGD. “Eigenlijk raden we iedereen tot 25 jaar aan om een HPV-vaccinatie te halen. Dat kan een hoop ellende voorkomen”, aldus Bos. Ben je boven de 25? Dan is er een grote kans dat je al een of meerdere varianten van HPV hebt gehad, maar niet allemaal. “Hoeveel nut het heeft om je na je 25ste te laten vaccineren wordt momenteel onderzocht in Nederland en het Verenigd Koninkrijk. Naar verwachting zal het op individueel niveau weinig impact hebben”, aldus Bos. Als je ouder bent dan 18 kun je je alsnog laten vaccineren via de huisarts, maar let op: dit kost een paar honderd euro. Kijk voor meer info op mantotman.nl/hpv.

vaccinatie tegen hepatitis a&b

Goed nieuws! Het was bij de GGD al mogelijk om je gratis voor hepatitis B te laten vaccineren, maar sinds juni kun je je dan ook meteen gratis laten vaccineren voor hepatitis A. Die vaccinatie heet Twinrix. Let op: je kunt Twinrix alleen krijgen als je niet al eerder voor hepatitis B gevaccineerd werd. Kijk op mantotman.nl/zegnee voor meer informatie.

Lees ook:

Rapper King Faisel te zien in hepatitis B vaccinatiecampagne

vaccinatie voor gonorroe?

Uit onderzoek in Australië blijkt dat een vaccinatie voor  Meningokokken B de kans op gonorroe met zo’n 26-46% doet afnemen. Mensen die vaak gonorroe met nare klachten hebben, kunnen dat vaccin overwegen. Sterker nog: in het Verenigd Koninkrijk wordt het al gebruikt bij de hoogste risicogroepen om de kans op gonorroe bij de rest van de populatie iets te verkleinen. Je hebt twee prikken nodig, één prik kost ongeveer 85 euro. Dit kan via de huisarts of de reizigerspoli van de GGD. Kijk voor meer info op mantotman.nl/gonorroe.

Lees ook:

Engeland heeft wereldprimeur met de uitrol van een vaccin tegen gonorroe

Engeland heeft wereldprimeur met de uitrol van een vaccin tegen gonorroe