Shishani: “Mijn queerness komt me goed van pas in mijn strijd voor rechtvaardigheid”

Shishani (hen/zij) is singer-songwriter, musicoloog en antropoloog. Shishani maakt zich hard voor een leefbare planeet. “Toen ik net begon door te breken met mijn muziek in Namibië, wilden journalisten het vooral hebben over mijn queerness, omdat ik lhbtq-rechten ter sprake bracht tijdens concerten.”

“Ik was 3 jaar oud, woonde nog in Namibië en was buiten aan het spelen. Ik had een kuiltje gegraven dat ik vol liet lopen met water. Mijn tante kwam schreeuwend op me af gerend: “Wat ben je aan het doen?!” Later legde mijn vader uit dat er vanwege de enorme droogte een rantsoen op water was. De politie kwam zelfs bij ons thuis langs. Het maakte een enorme indruk op me. 

Op mijn vijfde emigreerden we naar Zuidlaren, waar we pal naast een bos gingen wonen. We waren geen geitenwollensokkengezin, maar mijn vader wilde wel dat ik alle bomen, planten en dieren kon herkennen en benoemen. Als kind had ik weinig vrienden. In Namibië was de apartheid net afgeschaft, dus mijn moeder was er in Nederland niet gerust op als ik zomaar bij andere kinderen thuis ging spelen. De cultuurschock was groot, net als het racisme waar zij mee te maken kreeg. Ik was daardoor vrij eenzaam, bracht veel tijd buiten door en raakte zo nog meer verbonden met de natuur. 

In mijn vroege twintigerjaren ging ik terug naar Namibië om mijn roots te onderzoeken en muziek te maken. Daar werd ik benaderd door klimaatactivisten die me vroegen in mijn songs aandacht te vragen voor de grote hoeveelheid kernafval. In Namibië wordt door westerse bedrijven uranium gewonnen in mijnen. Daardoor komt er radioactiviteit vrij. Deze multinationals maken de lokale bevolking, die kampt met grote armoede, lekker met werkgelegenheid. Maar wat ze er niet bij zeggen, is dat een op de drie van hen kanker zal oplopen door dat werk. 

Voor mij was dit een keerpunt. In één klap zag ik in hoe kolonialisme, kapitalisme en klimaatverandering met elkaar verbonden zijn. Toen ik net begon door te breken met mijn muziek in Namibië, wilden journalisten het vooral hebben over mijn queerness, omdat ik lhbtq-rechten ter sprake bracht tijdens concerten. In eerste instantie hield ik de boot af. Ik wilde dat een groter publiek me leerde kennen als artiest, niet alleen als queer – dan zou ik gelijk buitenspel worden gezet. Sinds 2012 spreek ik er vrij over en die zichtbaarheid heeft veel positiefs teweeggebracht. Mijn queerness in gender, seksualiteit en afkomst maakt me een outsider, waardoor ik het me kan veroorloven om pijnlijke zaken te benoemen. Dat komt me goed van pas in mijn strijd voor rechtvaardigheid. Ik maak toch al geen onderdeel uit van de norm, dus ik heb weinig te verliezen.”

Beeld: Carin Verbruggen & Ferry Drenthem Soesman - styling: Steven Dahlberg - grooming: Clayton Leslie & Mila de Jong