Alles wat je moet weten over PrEP

PrEP wordt steeds vaker genoemd als hét middel om hiv te voorkomen. Maar wat is het precies, hoe gebruik je het veilig en wie komt ervoor in aanmerking? We zetten de belangrijkste vragen en antwoorden voor je op een rij.

Wat is PrEP?

PrEP staat voor Pre-Expositie Profylaxe. Het is een medicijn dat hiv voorkomt. Door PrEP te gebruiken, kan iemand die hiv-negatief is zich beschermen tegen een hiv-infectie. De pil bevat dezelfde werkzame stoffen (tenofovir en emtricitabine) als medicijnen die mensen met hiv gebruiken, maar dan in een lagere dosis.

PrEP is bedoeld voor mensen met een verhoogd risico op hiv, zoals mannen die seks hebben met mannen (MSM), trans personen en mensen met meerdere sekspartners of wisselende contacten.

Hoe werkt PrEP?

De medicijnen in PrEP voorkomen dat het hiv-virus zich in het lichaam kan nestelen. Wanneer je PrEP op de juiste manier gebruikt, kan het risico op hiv met meer dan 99% worden verlaagd.

Er zijn twee manieren om PrEP te gebruiken:

• Dagelijks gebruik: elke dag één pil slikken.

• Gebruik rondom seks: een flexibele methode waarbij maximaal twee uur vóór seksueel contact twee pillen inneemt, en de twee dagen erna een pil per dag.

Welke methode geschikt is, hangt af van je seksleven en voorkeur. Je arts of GGD kan helpen bepalen wat het beste bij jou past.

Is PrEP veilig?

Ja, PrEP is over het algemeen veilig en goed onderzocht. De meeste gebruikers ervaren geen of milde bijwerkingen, zoals lichte misselijkheid of hoofdpijn in de eerste weken. Wel is het belangrijk om regelmatig medische controles te doen: meestal elke zes maanden. Hierbij worden je nierfunctie en hiv-status gecontroleerd, en wordt getest op soa’s.

Volgens de GGD en Soa Aids Nederland is langdurig gebruik van PrEP veilig, mits het onder begeleiding gebeurt.

Waar moet ik op letten als ik PrEP wil gebruiken?

• Laat je testen op hiv en soa’s (inclusief hepatitis B) vóórdat je begint.

• Gebruik PrEP altijd onder medische begeleiding, niet via internet of vrienden.

• Combineer PrEP eventueel met condoomgebruik om jezelf ook te beschermen tegen andere soa’s.

• Houd je aan het schema (dagelijks of rondom) en sla geen doses over.

Hoe gebruik je PrEP?

PrEP slik je als tablet, maar er zijn ook nieuwe ontwikkelingen. De Amerikaanse FDA heeft inmiddels een injecteerbare vorm van PrEP goedgekeurd: één prik per zes maanden, die het risico op hiv met 96% vermindert. Deze vorm wordt langzaamaan ook in het Verenigd Koninkrijk geïntroduceerd. In Nederland wordt onderzocht wanneer deze optie beschikbaar kan worden.

Tot die tijd is de pilvorm het meest gebruikelijk. Wie PrEP gebruikt, moet elke zes maanden terugkomen voor controle en nieuwe medicatie.

Hoe kan ik aan PrEP komen?

Sinds 2025 wordt PrEP in Nederland stapsgewijs toegankelijker. De GGD’s leveren PrEP aan mensen met een verhoogd risico, maar er is nog steeds wachtlijstproblematiek.

Je kunt:

• Je aanmelden bij de GGD in jouw regio (let op: de meeste GGD’s werken met wachtlijsten).

• PrEP op recept krijgen via je huisarts of een commerciële aanbieder (zoals Dokteronline.nl).

• De kosten variëren: bij de apotheek kosten 30 pillen tussen 25 en 50 euro. Op PrEPnu.nl vind je een handige lijst met apotheken, incl. de prijs waarvoor de desbetreffende apotheek PrEP aanbiedt.