gastcolumn
“Waar blijft de B op tv?”
Vera Cup vindt het hoog tijd voor betere bi+ representatie
Datingshow I Kissed a Girl is een aanwinst voor de representatie van queer vrouwen, maar vergat volgens gastcolumnist en promovendus Vera Cup de grootste seksuele minderheidsgroep van Nederland: bi+ vrouwen. “Bi+ personen worden vaak vergeten, overgeslagen of onzichtbaar gemaakt.”
Met een grote kop thee en een reep chocola begin ik aan I Kissed a Girl, de eerste Nederlandse queer datingshow voor vrouwen. Ik geniet van de grote variatie aan queer vrouwen die voorbijkomt en denk: wat een verrijking, een show die stereotypes over lesbische en queer vrouwen doorbreekt, positiviteit verspreidt en eindelijk herkenning biedt aan queer vrouwen die dit op televisie misten. Toch voel ik na de finale teleurstelling. De serie besteedt aandacht aan vele verschillende manieren van lesbisch en queer zijn, maar vergeet de grootste seksuele minderheidsgroep van Nederland: biseksuele, of breder genoemd bi+ vrouwen.
“bi+ identiteiten, zoals biseksualiteit en panseksualiteit, zijn onzichtbaar als ze niet expliciet worden benoemd”
Volgens schattingen van het Centraal Bureau voor de Statistiek is 6 procent van de Nederlandse bevolking van vijftien jaar of ouder een bi+ vrouw. Bi+ vrouwen zijn vrouwen die vallen op meerdere genders. In vergelijking met bi+ mannen (5,1%), homoseksuele mannen (1,8%) en lesbische vrouwen (0,7%) vormen zij een aanzienlijk gedeelte van de Nederlandse lhbtiqa+-gemeenschap. Toch is er vrijwel geen representatie van de B op tv. Begrijp me niet verkeerd, ook de representatie van lesbische vrouwen is belangrijk, maar juist de bi+ groep wordt vaak vergeten, overgeslagen of onzichtbaar gemaakt. Enkele van de deelnemers van I Kissed a Girl Nederland identificeren zich als bi+, zoals Tessel en Daphne, maar het publiek komt dit vrijwel niet te weten. Alleen de oplettende kijker kan ontwaren dat sommige deelnemers een bi+ identiteit hebben, bijvoorbeeld doordat Daphne bij haar afscheid in aflevering 5 zegt dat zij trots is “een vrouw te zijn die óók op vrouwen valt”.
Bi+ identiteiten, zoals biseksualiteit en panseksualiteit, zijn onzichtbaar als ze niet expliciet worden benoemd. Je kunt immers niet aan iemand zien of die bi+ is. In tegenstelling tot homoseksuele en heteroseksuele mensen, is een bi+ identiteit niet af te lezen aan iemands romantische of seksuele partner. Hierdoor worden de seksuele voorkeuren van bi+ mensen vaak verkeerd geïnterpreteerd; een vrouw in een relatie met een andere vrouw wordt gelezen als lesbisch en niet als bi+. Gesprekken over bi+ zijn daarom belangrijk om zichtbaarheid te vergroten en stereotypes te doorbreken.
Dat vindt ook I Kissed a Girl-deelnemer Daphne die hier op Panseksuele Zichtbaarheidsdag op inging op de Instagram van Bi+ Nederland. Daar plaatste zij: “Helaas hebben de inhoudelijke- en activistische gesprekken over bi+ de edit niet gehaald”. Ik vroeg haar om een uitgebreidere reactie voor deze column. “Wanneer er ruimte was gemaakt om deze gesprekken uit te zenden, was er waarschijnlijk iets meer begrip gekomen en kennis, wat de acceptatie rondom bi+ personen had vergroot. Dat hier behoefte aan is, blijkt uit dat mensen mij benaderen met vragen over (hun eigen) bi+ identiteit. Hoewel de show geen gesprekken over bi+ identiteiten laat zien, ben ik blij dat zulke gesprekken wel worden aangewakkerd!”
“meestal loopt het slecht af met bi+ personages of vormt hun worsteling hun verhaallijn”
In enkele films en series wordt wel aandacht gegeven aan bi+. Meestal loopt het slecht af met deze personages of is hun voornaamste verhaallijn de worsteling met hun identiteit, zoals hoofdpersoon Nick in het eerste seizoen van Heartstopper. Bovendien zul je de woorden bi- of panseksueel niet snel horen of zien. De serie Euphoria bevat meerdere positieve representaties van bi+ personages, maar nergens in de serie wordt het woord ‘biseksualiteit’ in de mond genomen.
Deze trend, waarbij bi+ minder erkend lijkt te worden als legitieme seksuele oriëntatie, wordt al dan niet onbewust voortgezet door I Kissed a Girl. In plaats van deze variatie op het queerspectrum te benoemen, worden bi+ termen vermeden. Benieuwd naar hoe een gesprek over bi+ zijn eruitziet? Kijk de Britse versie van het programma. Daarin gaan ze het onderwerp niet uit de weg.
Vera Cup promoveert aan de Universiteit Utrecht met een onderzoek naar het welzijn van bi+ jongeren.
