Wereld Aidsdag 2025: hulporganisaties slaan alarm over dodelijke gevolgen door gebrek aan hulp
Minder Amerikaans geld beschikbaar voor hiv-zorg
Hulporganisaties zien wereldwijd dat het aantal mensen met een hiv-infectie toeneemt nu er minder Amerikaans geld beschikbaar is voor hiv-zorg. Door de bezuinigingen in de VS zijn er steeds meer mensen die geen medicijnen meer krijgen.
In januari besloot de Amerikaanse president Trump om de ontwikkelingshulporganisatie USAID op te doeken. Ook het anti-aidsprogramma PEPFAR is gesneuveld. Hierdoor staat de aidszorg in meerdere Afrikaanse landen zwaar onder druk.
meer doden
Hulporganisaties grijpen Wereldaidsdag, vandaag op 1 december, aan om alarm te slaan over de gevolgen van de Amerikaanse bezuiningen op de hierboven genoemde organisaties. Volgens eigen data hielp PEPFAR jaarlijks 20,5 miljoen mensen aan anti-hiv-medicatie.
Zonder deze medicijnen is de kans op overlijden groot. Brooke Nichols is als wetenschapper verbonden aan de Universiteit van Boston en Amsterdam UMC. Nichols berekende dat ruim 440.000 kinderen en 211.000 volwassenen zijn gestorven door bezuinigingen op USAID.
impact is groot
De bezuinigingen op het anti-aidsprogramma PEPFAR zijn volgens het rekenmodel van Nichols fataal geworden voor ruim 135.000 volwassenen en 14.000 kinderen. Volgens het medisch-wetenschappelijk vakblad The Lancet leidt dit de komende vijf jaar tot mogelijk 14 miljoen extra sterfgevallen.
Het Aidsfonds meldt dat betrouwbare cijfers over hiv-slachtoffers pas over een jaar zullen volgen. Directeur Mark Vermeulen vertelt aan NRC: “We zouden daarop kunnen wachten, maar we weten eigenlijk al dat de impact groot is.”
oeganda hardst getroffen
Ondanks het gebrek aan alle cijfers publiceert het Aidsfonds daarom een rapport over de ‘menselijke tol’ van Trumps besparingen. Uit die cijfers blijkt dat Oeganda het hardst wordt getroffen. In het land zijn zestig klinieken gesloten.
“Duizenden vrouwen moesten hun hiv-behandeling onderbreken of hebben geen toegang meer tot zorg. In een Oegandese kliniek werden vijf van de twintig pasgeborenen in een periode van drie maanden hiv-positief geboren”, aldus het Aidsfonds. En dat terwijl de overdracht van moeder op baby daar eerder juist was uitgebannen.
enge situatie
Van de bijna vijftig miljoen Oegandeze hebben 1,5 miljoen een hiv-infectie, aldus de overheid van dat land. Ruim 200.000 mensen met hiv zijn niet onder behandeling. Strenge anti-homowetgeving bemoeilijkt de zorg voor lhbtiq+-personen.
NRC sprak ook met Ezekiel Mutete, directeur van Community Health Alliance Uganda, een koepel van veertig organisaties die gemeenschappen in Oost- en Centraal-Oeganda van hiv- en aidszorg voorzien. “Sommige mensen die naar onze gezondheiscentra komen, vinden de situatie heel, heel eng. Mensen smeekten ons of ze voor een jaar aan hiv-remmers mee konden krijgen. Ze zeiden: als ik doodga, ga ik maar dood.”
stigma
Mutete ziet tegelijkertijd dat het stigma op aids nog zo groot is dat niet iedereen zich laat behandelen. “Dus hoewel onze voorraden hiv-remmers, condooms en PrEP-pillen uitgeput raken, doen we nog wel oproepen op lokale radiozenders om mensen te overtuigen naar onze gezondheidscentra te komen.”
