Expotip: bewonder 24.000 jaar oude queer kunst tijdens Art Zuid
Staat daar nu een millennia-oud queer beeld tussen de graspollen? Elke twee jaar strijkt de beeldenroute Art Zuid neer rond de Apollolaan en Minervalaan in Amsterdam-Zuid. 94 beelden van 70 kunstenaars, tot en met 21 september te zien.
Bij een beeldenroute hoort een thema, anders ben je als curator niets waard. Voormalig directeur van Zwols museum De Fundatie, Ralph Keuning (hij met de Cruella de Vil-kuif), koos voor de Verlichting. De stroming uit de achttiende eeuw die rationaliteit en rede moest brengen in bewogen tijden, waarbij kunstenaars een grote rol speelden. Maar Keuning koos ook voor kunst die verlichting in de betekenis van amusement brengt. Beide aspecten zijn terug te vinden bij Art Zuid, met ook een rol voor queer kunst. Een paar hoogtepunten:
bastienne kramer: trans mars von willendorf
Als je van achteren komt aanlopen, herken je het 24.000 jaar oude vruchtbaarheidsbeeldje, de Venus van Willendorf. Maar die is maar een paar centimeter hoog, hier staat een kloek beeld van Bastienne Kramer. De volslanke verschijning blijkt aan de voorkant een klein mannelijk geslachtsdeel te bezitten, wat het tot een oeroud transgender beeld maakt. Kramer houdt ervan bestaande objecten (van peper- en zoutstelletjes tot sleutelhangers) te gebruiken om onze blik op vrouwen (en mannen) te versterken en om te buigen. Ze noemt haar speciaal voor Art Zuid gemaakte beeld een ‘IDOL XL’, een keramische Venus ‘die een gendertransitie heeft ondergaan’.
Tegenover de Trans Mars staat Marieke Bolhuis’ SHE is Giant, dat je een tegenhanger zou kunnen noemen: een centaur met wapperende manen op drie benen. Want ook aan dit symbool van mannelijkheid is gesleuteld.
leilah babirye: inhebantu from the kuchu eastern busoga kingdom
Leilah Babirye moest haar land ontvluchten, in Oeganda wordt haar lesbische geaardheid niet geaccepteerd, sinds 2023 kun je er voor homoseksuele handelingen zelfs de doodstraf krijgen. Sinds 2015 werkt Babirye vanuit New York. Ze gebruikt mode en cultuur van lhbtiqa+ gemeenschappen, maar vooral oude Afrikaanse kunst en maskers. Ze werkt met allerlei straatvondsten en restanten van fietswinkels, en creëert uit die oude troep schoonheid. Haar keramieken beeld is zo te zien een aristocratisch vrouwenportret. Inhebantu is een Oegandese naam die ze ook hergebruikt en een queer identiteit meegeeft. Indrukwekkend, vorstelijk en elegant.
jean-marie appriou: horizons
Een van de grootste objecten van Art Zuid is een schip dat zo naar de hemel lijkt op te stijgen. De roeispanen hangen nutteloos in de lucht, twee exonauten grijpen vragend in de leegte. Achter hun helmen gesmolten verwrongen gezichten. Jean-Marie Appriou houdt ervan oude Griekse en Egyptische mythen tot iets nieuws samen te voegen: piramides, scarabeeën, zeemeermannen, ze komen allemaal langs. Bij Art Zuid fascineert het grote gevaarte, dat van aluminium is gemaakt en daardoor toch licht uitpakt. Waar vaart het schip heen, de onderwereld van Hades en Trump, of naar een queer paradijs?
david bade: de roeptoeter
Deze Rotterdammer uit Curaçao, David Bade, laat zich door geen enkele grens van goede smaak tegenhouden. Hij gebruikt kleding, huisraad, meubels en verpakkingsmateriaal met veel gekleurde kledders en klodders om zo hetgeen we ons bij een beeld voorstellen onderuit te halen. De Roeptoeter heeft een menselijke vorm met megafoon, alles in zoete pasteltinten. Heel innemend, het beeld zou zo met de Gay Pride kunnen meevaren.
magdalena abakanowicz: sculpture of sitting boy
Drie jongens zitten tegenover elkaar en begluren elkaar. Althans, dat zouden ze doen als ze een hoofd hadden. Magdalena Abakanowicz heeft het niet zo op de mensheid, die als passant op onze miljarden jaren oude planeet alleen maar vernietiging aanricht. De (bronzen) huid van de jongens is ruw en zit vol kerven. Hun jeugd hebben ze niet zonder scherven overleefd, nu hebben ze alleen nog elkaar. Gaan zij de balans tussen mens en natuur nog herstellen?
Art Zuid duurt nog tot 21 september. Ga voor meer info naar artzuid.nl.
