Billy Porter: “Ik bén een faggot, ik bén hivpositief. Maar ik ben ook een mens van vlees en bloed”

Met zijn 51 jaar is acteur, zanger en activist Billy Porter een behoorlijke laatbloeier, maar inmiddels kunnen we niet meer om hem heen. 

Hij brak door met zijn rol als de flamboyante dragqueen Lola in de musical Kinky Boots, waarvoor hij zowel een Grammy als een Tony Award won. Acht jaar later is Porter ineens overal. Hij speelde een dragende rol in drie seizoenen Pose en The Fabulous Godmother in de remake van Cinderella, bracht in oktober zijn memoires uit onder de naam Unprotected en werkt aan zowel een nieuw album als een film, die hij regisseert. Te veel om op te noemen, dus laten we met dat laatste beginnen.

Je regisseert een film. Dat is nieuw voor je, wat kun je erover vertellen?
“Het is een romcom in de stijl van de films van John Huges (Pretty in Pink, Weird Science, Beethoven, Home Alone – red.), maar dan met een cast die bij de huidige tijd past. Het hoofdpersonage is een zwart trans meisje dat Eva Reign heet. Ze probeert erachter te komen wie ze is, naast dat ze trans is. Het is een coming-of-ageverhaal, maar dan zonder de trauma’s waar veel lhbtqfilms over gaan. Het is geen comingoutverhaal.”

Dat is letterlijk de eerste zin uit je boek Unprotected: ‘Dit is geen coming-outverhaal.’ Gevolgd door: ‘Ik heb nooit voor hetero door kunnen gaan, dus ik heb nooit de twijfelachtige luxe gehad om in een leugen te leven.’ Hoe lang heb je over dit boek gedaan?
“Het was, naast het regisseren van een film, het moeilijkste wat ik ooit heb gedaan. Ik lees veel, mijn favoriete schrijvers zijn James Baldwin, Toni Morrison en Tony Kushner. Lang heb ik geprobeerd me aan hun niveau op te trekken. Maar dat heb ik losgelaten toen ik besefte dat het om iets anders ging: door ze op te schrijven heb ik mijn trauma’s verwerkt en zo is mijn eigen kunstvorm ontstaan.”

Je vertrok in 1991 naar New York. Hoe heb je die tijd beleefd?
“We zaten midden in de aidscrisis. Waar ik het meest dankbaar voor ben, is de Broadway-community. Die wist een veilige plek voor ons te creëren. We vochten samen voor elkaar. Aan de andere kant had je het uitgaansleven, waar je naartoe ging om te ontsnappen aan de realiteit. Ik was geen club kid, doste me niet extreem uit. We gingen door tot diep in de nacht, maar de volgende middag stond ik gewoon weer op de planken.”

Was er in die tijd veel angst rond seks?
“Het enige dat we wisten, was dat seks gelijkstond aan de dood. Pas nu ben ik echt aan het verwerken wat we toen hebben meegemaakt. Zolang heeft het geduurd voor het besef kwam dat ik echt getraumatiseerd ben geraakt in die tijd.”

Eerder dit jaar deelde je dat je hivpositief bent. Hoe voelde dat?
“Als een bevrijding. Jarenlang heb ik vastgezeten in een moeras van schaamte. Mijn familie is strenggelovig. Al toen ik vijf was, stuurden mijn ouders me naar een psycholoog omdat ze me een sissy vonden. Nu heb ik die schaamte van me afgegooid en leer ik voor het eerst voor mezelf te leven.”

Zijn er delen uit je boek waarvan je het spannend vindt dat anderen ze lezen?
“Ik weet dat sommige mensen zich gekwetst zullen voelen, maar dat komt alleen doordat ik ze aanspreek op hoe ze zich gedragen hebben. Maar het is tijd dat ze de waarheid horen. Liberalen met veel geld verschillen niet zoveel van Conservatieven. Ze hebben geprobeerd me de mond te snoeren, maar ik ben nu eenmaal een sissy. Over de loper ga ik gewoon in een jurk. Het kan me niet schelen wat ze van me vinden. Ik bén een faggot die mannen pijpt. Ik bén hiv-positief. Maar ik ben ook een mens van vlees en bloed en weet precies wat er gaande is in de wereld. Ik ben fabulous, maar kan ook serieus zijn. Die twee sluiten elkaar niet uit.”

Welke rollen zou je nog willen spelen?
“De beste personages heb ik al gespeeld: Lola in Kinky Boots en Pray Tell in Pose. Wat ik in de toekomst ga doen, weet ik nog niet. Ik zou James Baldwin moeten spelen, vind ik. Of activist Bayard Rustin, maar die film komt er al met iemand anders in de hoofdrol. Een rol als discoartiest Sylvester zie ik ook wel zitten. Zolang het maar representatief is voor de gemeenschap waarvoor ik sta. Ik ben schrijver, acteur, regisseur, verhalenverteller, zanger en danser. Er zijn zoveel verschillende manieren om me te uiten dat het alle kanten op kan. Ik leg mezelf in ieder geval geen beperkingen op.”

Tot slot: wat heeft als inspiratie gediend voor je nieuwe muziek?
“Mijn leven. Ik heb veel van de nummers zelf geschreven. Die gaan over jezelf kracht geven, over het helen van trauma’s. Over openlijk gay zijn, authentiek zijn in een wereld vol haat. Een oceaan van liefde zijn waarin de haat van de wereld uitdooft.”

Fashion director: Joseph Kocharian | Styling: Ty Hunter en Colin Anderson | Styling-assistent: Sacha Dance | Haar: Koji Ichikawa @ the club NY | Visagie: Iaramie @ Home Agency

Coverbeeld: pak: Victoria Hayes / hoed: Gigi Burris / oorbel: Erickson Beamon / ringen: Jill Herlands. Beeld in tekst. Top: Victor Lopez / oorbellen: Erickson Beamon / ringen: Jill Herlands