recensie
In de Amerikaanse droom van queer western National Anthem is ruimte voor iedereen
Regisseur Luke Gilford, zelf zoon van een rodeocowboy, brengt met National Anthem een visueel verbluffende ode aan zachte mannelijkheid en de queer rodeo.
National Anthem speelt zich af in het droge, zonovergoten New Mexico, waar de 21-jarige Dylan (Charlie Plummer) zijn dagen vult met klusjes om de kost bij elkaar te schrapen voor hem, zijn jongere broer en zijn vaak laveloze moeder. Zijn leven krijgt een onverwachte wending wanneer hij aan de slag gaat voor de mysterieuze Sky (Eve Lindley), een charismatische trans vrouw die hem introduceert in een queer gemeenschap aan de rand van de woestijn.
zachte mannelijkheid
Het clichébeeld van het Wilde Westen krijgt in National Anthem een compleet nieuwe invulling. De Verenigde Staten van regisseur Luke Gilford zijn niet macho en gewelddadig, maar juist kwetsbaar en intiem. De film straalt een soort zachte mannelijkheid uit die mag luisteren, koesteren en teder mag zijn. De camera dwaalt over zweet op een huid, een hand die over een zadel glijdt, een blik die net iets te lang blijft hangen.
Hoofdpersoon Dylan is dan ook geen traditionele cowboy, maar een jongen die langzaam leert trouw te blijven aan zijn gevoel. Zijn relatie met Sky groeit uit tot iets wat niet in labels te vatten is, een mengeling van vriendschap, verliefdheid, en thuiskomen in een wereld waarin gender en verlangen fluïde mogen zijn.
veilig, liefdevol kamp
National Anthem is deels gebaseerd op Gilfords gelijknamige fotoboek uit 2020. Daarin legde hij rodeo’s vast waar queer cowboys, cowgirls en non-binaire paardrijders samenkomen om te paardrijden, dansen en vieren – haaks op het soms homofobe en transfobe karakter van mainstream rodeo’s. Een traditie die in de VS al bestaat sinds de jaren zeventig. Cinematograaf Katelin Arizmendi vangt de Amerikaanse woestijn op adembenemende wijze als een queer droomlandschap: vol warmte, stof, zonlicht en oneindige horizon. De beelden doen denken aan het werk van Terrence Malick, maar dan door een roze bril.
national anthem herdefinieert wat het betekent om een inwoner van de vs te zijn.
Voor Gilford, zelf zoon van een rodeocowboy, waren deze queer rodeo’s een persoonlijke openbaring. “Ik zag voor het eerst mensen die eruitzagen zoals ik, maar die nog steeds deel uitmaakten van dat bekende traditionele landschap”, vertelde hij in een interview met San Francisco Bay Times. “De queer rodeo is geen parodie, maar herdefinieert de Amerikaanse identiteit.”
Gilford, die eerder video’s maakte voor onder anderen Troye Sivan en Prada, wilde dat de hele productie een “veilig, liefdevol kamp” zou zijn — net als de gemeenschap die hij in beeld brengt. Daarom werkte hij met een cast en crew die grotendeels uit queer en trans personen bestaat. Eve Lindley (bekend van Dispatches from Elsewhere) brengt Sky tot leven met een zelfverzekerde zachtheid die zelden zo natuurlijk is vastgelegd op film. Ook achter de camera was er bewust ruimte voor queer talent: van stylist en artdirector tot geluidstechnicus.
alternatief volkslied
De titel National Anthem is allesbehalve ironisch. Gilford geeft een andere invulling wat het betekent om een inwoner van de VS te zijn: niet wit, mannelijk en macho, maar divers, gevoelig en vrij. Zijn film is een alternatief volkslied – een anthem voor iedereen die ooit dacht geen plek te hebben in hun eigen land. Het patriottisme van de queer rodeo is niet gebaseerd op uitsluiting, maar op inclusie. Niet op vlagvertoon, maar op gekozen familie.
queer vrijheid hoeft niet altijd luidruchtig te zijn om radicaal te voelen.
National Anthem is een spiegel, droom en handreiking tegelijk. Luke Gilford laat zien dat queer vrijheid niet altijd luidruchtig hoeft te zijn om radicaal te voelen. In zijn wereld mag zachtheid bestaan te midden van ruigheid, en liefde opbloeien waar je die het minst verwacht: in de open vlakte, onder een brandende zon, met een cowboyhoed op en glitter op je wangen.
National Anthem is nu te zien in de bioscoop.
