interview
Fotograaf Romain Berger: “Een gesloten gemeenschap leidt tot een eenzijdige manier van denken”
Hij vertelt over de evolutie die hij de afgelopen jaren heeft doorgemaakt
Romain Berger is een Franse fotograaf die speelt met de codes van mannelijkheid. In zijn werk verkent hij thema’s als lichaamsverheerlijking, overconsumptie en de oppervlakkigheid van de samenleving. De afgelopen vier jaar heeft hij een sterke evolutie doorgemaakt, aan Winq legt hij uit wat er is gebeurd…
Romain Berter is eind jaren tachtig geboren in Normandië, Frankrijk. Hij raakte voor het eerst geïnteresseerd in fotografie in 2013, toen hij in Parijs woonde en zijn filmstudies net had afgerond. Het doel was om daar in de filmindustrie te gaan werken, maar uiteindelijk is hij fotograaf geworden. Sinds 2018 noemt hij zichzelf ‘artistiek fotograaf’.
Twee jaar geleden lieten we je al eens kennismaken met het werk van Berger, in het interview dat je hieronder kunt lezen. Sindsdien is er veel veranderd, daarover later meer, verderop in dit artikel.
Hoe zou je de hoofdthema’s van je werk beschrijven?
“Ik hou ervan om universele thema’s te verkennen zoals lichaamsverheerlijking, overconsumptie, de oppervlakkigheid van onze samenleving (vooral via sociale media), onze drang naar succes, en ook onze ondeugden—zowel positief als negatief. En bovenal hou ik van humor, daarom zit er altijd een eigenzinnige kant aan mijn beelden.”
Je creëert graag werelden die doen denken aan seksuele fantasieën en die openlijk queer zijn. Hoe belangrijk zijn seksualiteit en queer identiteit in je werk?
“Mijn werk is openlijk queer, maar ik wil niet dat het gelabeld wordt als lhbtqia+. Voor mij gaat het veel verder dan dat. Ik heb mijn foto’s nooit gemaakt voor de queer gemeenschap of als een soort manifest. Ik beeld gewoon uit wat ik het beste ken, inclusief delen van mijn eigen fantasieën—maar er verschijnen steeds vaker ook vrouwen in mijn foto’s.
Het queer-aspect van mijn beelden wordt benadrukt door de kleuren die ik gebruik en het feit dat mijn modellen soms (vaak) naakt zijn. Maar na verloop van tijd realiseerde ik me dat als mensen naakte vrouwen op foto's zien, ze het werk niet als heteroseksueel labelen. Dus definieer ik mijn werk niet als gay. Het is gewoon een weergave van de wereld—vurig, excentriek en levendig.
Ik wil graag verlangen opwekken bij de toeschouwer, en gezien de wereld waarin we leven, denk ik dat mensen behoefte hebben aan dromen. En bovenal vind ik het erg leuk om te spelen met de codes van mannelijkheid.”
Kun je andere kunstenaars noemen die je inspireren?
“Ik ben diep geïnspireerd door filmmakers zoals Wong Kar-Wai, Gaspar Noé, en fotografen als James Bidgood, David LaChapelle en zelfs Robert Mapplethorpe.”
Je gaf in een e-mail aan dat je werk—en jijzelf—de afgelopen vier jaar sterk geëvolueerd zijn. Kun je die evolutie beschrijven?
“In het begin, en tijdens ons eerste interview in 2022, omschreef ik mezelf als een queer fotograaf. Ik zag mijn werk als een manier om mensen te helpen hun geest te openen. Maar sindsdien ben ik sterk gegroeid—ten eerste omdat ik geen superheld ben, en ten tweede omdat haters hun mening niet plotseling veranderen doordat ze je werk zien—ik heb die macht niet.
Na verloop van tijd heb ik me volledig gedistantieerd van de lhbtiq+-gemeenschap. Ik voel me niet langer vertegenwoordigd door de nieuwe generatie of door de doelen die ik ooit steunde. Er is een echte breuk ontstaan. Het begon toen de lhbtiq+-gemeenschap zelf de eerste was die mijn werk bekritiseerde, met als argument dat ze zich niet vertegenwoordigd voelden in mijn beelden.
Maar ik maak artistieke fotografie, geen fotojournalistiek. Ik maak een onderscheid tussen homo zijn en deel uitmaken van de lhbtiq+-gemeenschap. Helaas is het juist die gemeenschap die me het meeste pijn heeft gedaan, en voor mijn eigen welzijn was het belangrijk om afstand te nemen. Daarom vermijd ik nu ook het plakken van labels op mijn werk—mijn doel is om zichtbaar te zijn voor iedereen en verbinding te maken met alle mensen. Menselijke diversiteit is kracht.
Toen ik nog betrokken was bij de lhbtiq+-gemeenschap, hoorde ik vaak mensen zeggen dat je niet met hetero’s moest omgaan omdat zij ‘de vijand’ waren. Maar veel van mijn vrienden zijn hetero, en ik vind dat belangrijk. Het helpt om je geest te verruimen en te voorkomen dat je in een eenzijdige manier van denken belandt, iets wat in elke gesloten gemeenschap gebeurt. De wereld is vol nuance—en dat is juist wat haar zo mooi maakt.”
En de laatste vraag: wat kunnen we binnenkort van je verwachten?
“Ik rond momenteel een tentoonstelling van twee maanden af in Luxemburg. Sinds april word ik ook vertegenwoordigd door een galerie in Berlijn (Newman Galerie), en sinds januari werk ik samen met artistieke agenten die mijn carrière ondersteunen. Een grote solotentoonstelling staat gepland voor 2026 in het zuiden van Frankrijk, in Nice.
We zijn ook bezig met het organiseren van een tentoonstelling in Parijs in samenwerking met een vriend die deelnam aan de Franse versie van Pop Idol, ter ere van de release van zijn album. Daarnaast blijf ik nieuw werk maken, werk ik samen met verschillende artiesten aan hun albumhoezen, en verkoop ik nog steeds mijn gelimiteerde prints via mijn online winkel. Ik zou in de toekomst ook heel graag samenwerken met merken.”
