Dragtalent Angel Spiders: “Queer zijn is geen kwestie van doen, maar van zijn”

De 22-jarige Yshaan Artist verhuisde van Paramaribo naar Tilburg en maakt sindsdien naam als dragperformer Angel Spiders. Op 24 augustus treedt die op tijdens Superflirt Festival. “Ik ben een kruising tussen een engel en een spin: mooi, krachtig en soms een beetje bijtend.”

Yshaan groeide op in de Surinaamse hoofdstad Paramaribo en werd daar opgevoed door sterke, onafhankelijke vrouwen. Van jongs af aan voelde Yshaan al dat die anders was dan andere kinderen. “Ik werd gepest, niemand wilde vrienden met mij zijn.”

Ook thuis was het niet altijd makkelijk voor Yshaan om als queer persoon op te groeien. Het zorgde voor verwarring in de familie. Eén situatie kan Yshaan zich nog goed herinneren: “Toen ik zes was, kon ik mijn schoenen niet vinden. Ik deed de hakken van mijn moeder aan en liep ermee naar mijn oma. Toen mijn familie mijn eigen schoenen vond, wilde ik de hakken niet meer uitdoen. Mijn ouders waren in shock. Achteraf gezien openbaarde zich daar een nieuwe wereld.”

een ‘echte’ man

Op 14-jarige leeftijd begon Yshaan diens homoseksualiteit te ontdekken en volgde een coming-out. “Mijn moeder was vooral bezorgd dat ik eenzaam zou worden en aids zou krijgen. Mijn vader wilde een ‘echte man’ van mij maken en dacht er zelfs aan mij een keer naar een prostituee te brengen in de hoop dat dit mij straight zou maken. Hij nam het zichzelf kwalijk dat hij te weinig aanwezig was in mijn jeugd, dacht dat ik anders misschien niet queer was geweest.”

Het was zwaar voor Yshaan om in Suriname queer te zijn, omdat diens hele familie erop werd aangesproken. “Niet alleen ik werd gepest omdat ik queer ben, ook mijn ouders. Iedereen bemoeide zich ermee.” Yshaan had nauwelijks rolmodellen en een queerscene was er nog niet echt in Suriname. “Nu komt dat wel meer en meer. Ik vond destijds mijn inspiratie en herkenning vooral bij Lady Gaga en dragqueens uit Nederland en Amerika.”

een individualistisch land

Twee jaar na Yshaans coming-out brak de coronapandemie uit. “Door de lockdowns zat ik veel alleen thuis en werd ik gedwongen na te denken over wie ik was en wat ik wilde. Op mijn 18e besloot ik naar Nederland te verhuizen om te studeren aan de Dance Academy. Als ik in Suriname was gebleven, had ik geen idee wat ik daar was gaan doen. Er zijn daar minder baanmogelijkheden in de kunst- en theatersector.” Yshaan had erop gerekend daar steun te krijgen van een tante, maar eenmaal in Nederland hoorde Yshaan dat die er alleen voor stond. “Ik bleek niet bij mijn tante te kunnen wonen en sliep daarom vaak bij dates.

Yshaan had last van een cultuurshock. “Het was voor mij echt een struggle om hier te aarden. In Suriname zijn mensen meer met elkaar bezig. In de supermarkt worden je boodschappen bijvoorbeeld voor je ingepakt; hier moet je alles zelf doen. Dat was even wennen. Nederlanders zijn veel individualistischer.” Pas toen Yshaan na lang zoeken een kamer vond, werd het makkelijker om aan een toekomst te bouwen.

eerste stappen in drag

Ondanks de moeilijke start, vond Yshaan op den duur zijn draai in Nederland. “Ik voel me hier veel vrijer om mijzelf te uiten op de manier waarop ik dat wil en er waren ook meer plekken waar dat kon, bijvoorbeeld de Reguliersdwarsstraat in Amsterdam, met veel queer uitgaansgelegenheden.”

Al snel volgden de eerste stappen in drag. Geïnspireerd door bekende Nederlandse dragqueen als Vivaldi en Keta Minaj, experimenteerde Yshaan steeds vaker met make-up. Tijdens een avond in drag in Eindhoven, werd die aangesproken door dragqueen Emily Salvia. “Zij vroeg waarom ik niet performde. Voor haar show ‘Drag my vision’ maakte ze een video van mij waarin ik performde op het Eurovisieliedje ‘LoveWave’. Vanaf dat moment ging het balletje rollen.”

krachtig, prachtig en bijtend 

Yshaans Drag persona Angel Spiders is onder meer geïnspireerd op Black Swan en het personage ‘Angel Dust’ uit de animatieserie Hazbin Hotel. “Hij is een kruising tussen een engel én een spin. Mooi, krachtig en soms een beetje bijtend. Dat symboliseert mij.” Ook personage Angel uit de serie Pose vormt een inspiratiebron. “Ik herken mezelf in haar ervaringen, vooral hoe ze soms door mannen wordt gebruikt voor haar lichaam. Daarnaast is ze prachtig.” 

“Mijn drag persona is feisty, outgoing en onderscheidend en brengt mijn zelfvertrouwen naar voren”, vertelt Yshaan. Dit is terug te zien in de opvallende make-up: kleurrijk, maar met veel zwarte elementen. Angel draagt vaak hoge plateauzolen en latex kleding. “In mijn drag combineer ik theater met sexyness en een donker randje.

feest, alsof het je laatste dag is

Inmiddels timmert Yshaan stevig aan de weg. Als Angel trad die onder meer op bij PANN-feesten in Utrecht, op queerfestival Milkshake en werd die geboekt door de Britse DJ en dragqueen Prince Jayjay. Ook is die ambassadeur van de Amsterdamse Club NYX en onderdeel van dragfamilies House of Spiders en House of Freeman. Daarnaast organiseert Yshaan queer evenents in thuisstad Tilburg, zoals het feest Apocalypse. “Het idee is dat iedereen zich kleedt en gedraagt precies hoe die wel, alsof het je laatste dag op aarde is.”

durf ruimte in te nemen

 Voor Yshaan is drag een vorm van zelfexpressie. “Yshaan en Angel zijn deels hetzelfde, maar Angel brengt mij net dat stukje zelfexpressie en zelfvertrouwen. Queer zijn betekent voor mij: mezelf kunnen zijn, zonder oordeel en zonder me te hoeven aanpassen. Queer zijn is geen kwestie van doen, maar van zijn." Ook Pride speelt daarin een belangrijke rol. “Dit jaar voelen Pride-evenementen voor mij meer als een gevecht. Het voelt alsof we teruggaan in de tijd. Er is een toename in queerhaat en queerfobe wetgeving. Juist daarom moeten we zichtbaar zijn en ruimte innemen.” Naast begrip van de samenleving hoopt Yshaan dat er binnen de queergemeenschap meer eensgezindheid komt: “Er zijn nog te veel verschillen binnen onze community. Je ziet bijvoorbeeld dat trans mensen nog steeds worden achtergesteld. Wees toleranter naar elkaar en accepteer elkaar meer; that is the key.”

Angel volgen? Dat kan via Instagram. Angel in actie zien? Komende zondag treedt die op tijdens Superflirt Festival. De laatste tickets zijn nu te koop via superflirtfestival.nl.