Calum McSwiggan: “Ik bezoek minstens één pride per maand”

Calum McSwiggan is het hele jaar op reis om twintig prides te bezoeken. Hij gaf zijn huis ervoor op en reist nu als een moderne nomade naar alle continenten. “Er wordt altijd wel ergens een pride gevierd.”

Alum, waar ben je nu helemaal mee bezig? 

“Ik liep al jaren rond met dit idee: wat als je een jaar lang prides over de hele wereld zou kunnen bezoeken? Veel mensen denken dat Pride alleen in onze zomer plaatsvindt, maar iedere maand wordt er ergens op de wereld wel een pride gevierd. Ik vroeg: waarom doet niemand dat? En toen zei iemand: ‘Waarom doe jij het niet gewoon zelf?’ Ik wil laten zien hoe divers pride kan zijn. Niet alleen qua mensen, maar ook in de manier waarop deze wordt gevierd. Amsterdam viert het op de grachten, in Finland kleden ze rendieren aan in regenboogvlaggen tijdens Arctic Pride en in Bangkok is er een pride-parade tijdens het waterfestival Songkran, met dragqueens in waterpistooljurken. Het draait steeds om zichtbaar, creativiteit en lokale cultuur.”

Hoeveel prides bezoek je?

“Twintig in totaal, verspreid over alle zeven continenten. Ik probeer er minstens één per maand te doen. Januari en december zijn het lastigst, want dan zijn er amper prides. Maar ik begon in januari in Whistler, Canada, met een ski-pride waarbij draggqueens met een regenboogvlag van de berg af skieden. December sluit ik hopelijk af met Trans Pride in Kathmandu, Nepal. Daarna hike ik met mijn beste trans vriendin naar het Everest Base Camp en zwaaien we daar met de transvlag. Antarctica is misschien wel de moeilijkste stop van allemaal, maar juist daardoor extra bijzonder. Er wonen geen mensen permanent, maar er zijn wetenschappers en tijdelijke bewoners op onderzoeks- stations. Ik heb er geen officiële pride gevierd zoals elders, maar ik had mijn regenboogvlag mee en heb die op een van de zuidelijkste plekken ter wereld kunnen laten wapperen. Dat voelde symbolisch: pride kent letterlijk geen grenzen.”

Wat is je favoriete pride tot nu toe? 

“São Paulo (Brazilië). De schaal was ongelooflijk. Vanaf de praalwagen zag ik een zee van mensen tot aan de horizon. Maar ook Sydney Mardi Gras is een favoriet, omdat ze er echt een queer cultureel festival van maken: van queer hondenshows tot ijsbaden op het strand.”

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

En welke was betekenisvol voor jou?

“Zonder twijfel mijn bezoek aan Maleisië. Homoseksualiteit is daar strafbaar en ze hebben daar dus geen officiële pride, maar er zijn wel queer feestjes en clubs, vaak geheim en alleen via-via te vinden. Bij een gebrek aan pride organiseerden de lokale dragqueens en trans mensen een fotoshoot in een studio – een van hen liep doodleuk in vol ornaat naar de buurtwinkel. Niemand keek op of om. Die contrasten, die veerkracht, dat raakte me wel. En ik wilde graag naar Jamaica, omdat ook daar homoseksualiteit nog steeds strafbaar is. Vanwege paspoort-problemen [zijn paspoort werd gestolen tijdens een beroving in Thailand – red.] lukte dat helaas niet.”

Voelde je je ergens onveilig? 

“Als queer persoon voel je je wereldwijd soms onveilig, zelfs op plekken waar het legaal is om lhbtiqa+ te zijn. In Servië kon ik de gaybar niet eens vinden, zo verstopt was-ie. En in Saoedi-Arabië werd mijn tas met queer manga en een pridevlag doorzocht op het vliegveld. Dat was wel even zweten.”

Ga jij tussen de prides door steeds weer naar huis? 

“Ik heb geen huis en geen vaste woonplaats, ik leef nomadisch – uit een rugzak. Dat klinkt duur, maar het is goedkoper dan wonen in Londen. Sinds ik die stad verliet, ben ik eindelijk schuldenvrij. Tussen de prides door reis ik naar waar ik wil, ontmoet ik weer nieuwe mensen en doe ik soms andere klussen.”

Is pride een protest of een feest? 

“Altijd die discussie... Ik denk: queer joy is ook een vorm van protest. Kijk naar pride in São Paulo: dat is duidelijk een feest, maar de hele pride stond dit jaar in het teken van queer ouderen. Dat is pas een statement. In mijn ogen is de perfecte pride een mix van beide.”

Word je gesponsord voor al je reizen?

“Ik werk samen met Booking.com. Zij sponsoren de accommodaties waar ik verblijf. In ruil schrijf ik reviews en geef ik tips in mijn artikelen. Ik benoem altijd het Travel Proud-programma als dat van toepassing is. In sommige landen, zoals Maleisië, mag het label wettelijk niet gebruikt worden, maar er zijn nog steeds queer-vriendelijke hotels. Verder schrijf ik artikelen voor Metro UK en deel ik veel op social media. Er zijn gesprekken over een koffietafelboek over dit project, maar dat is nog niet rond.”

Wat moeten de mensen onthouden van jouw reis? 

“Dat queer mensen overal ter wereld bestaan en bloeien, zelfs op plekken waar dat moeilijk of gevaarlijk is. En dat pride meer is dan een feestje: het is een uiting van zichtbaarheid, liefde, creativiteit en strijd. Waar je ook bent, er is altijd wel ergens pride.”